در ادامه مقالات ۱۰۰ پروژه مهندسی ایران که باید قبل از مرگ دید، در این نوشتار به معرفی ۱۲ تله کابین ایران می پردازیم.

تله کابین ها یکی از جذاب ترین مکان ها برای گردشگران به شمار می روند. از سال ۱۳۵۷ که اولین تله کابین ایران راه اندازی شد تاکنون (۱۴۰۳) تعداد ۱۲ تله کابین در سراسر کشور مشغول به فعالیت هستند که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم.

پیش از معرفی هرکدام از آنها در جدول زیر رتبه بندی تله کابین ها بر اساس نظرات کاربران گوگل آورده شده است (توضیح اینکه تله کابین نمک آبرود یکبار به صورت کلی و یکبار برای هر دو خط به صورت جداگانه ذکر شده است)

پیش از معرفی هرکدام از آنها در جدول زیر رتبه بندی تله کابین ها بر اساس نظرات کاربران گوگل آورده شده است (توضیح اینکه تله کابین نمک آبرود یکبار به صورت کلی و یکبار برای هر دو خط به صورت جداگانه ذکر شده است):

۱- تله‌کابین نمک آبرود (مجموع دو خط)

۲- تله‌کابین توچال

۳- تله کابین نمک آبرود خط ۱

۴- تله‌کابین گردنه حیران

۵- تله کابین نمک آبرود خط ۲

۶- تله‌کابین رامسر (بام سبز)

۷- تله‌کابین تبریز (عینالی)

۸- تله‌کابین لاهیجان (احرار)

۹- تله‌کابین کرمان (قائم)

۱۰- تله‌کابین همدان (گنجنامه)

۱۱- تله‌کابین کیش (میکامال)

۱۲- تله‌کابین اصفهان (صفه)

۱۳- تله‌کابین فیروزکوه (سیب‌لند)

۱- تله کابین توچال (اولین و طولانی ترین)

اگر بخواهیم تنها یک تله کابین ایران را نام ببریم، توچال یکی از گزینه های اصلی خواهد بود. گویا ایده ساخت این تله کابین به خیلی سال قبل باز می گردد. در سال ۱۳۳۸ قرار بود که این تله کابین توسط شرکت فرانسوی پوما ساخته شود و تا ۲۰ سال بعد از سود آن بهره برداری کند. به دلایل مختلف این کار به تعویق افتاد و پروژه ساخت تله‌کابین توچال  با همکاری شرکت فرانسوی پوما و شرکت اتریشی دوپل مایر در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی آغاز و در پاییز ۱۳۵۶ مراسم افتتاحیه آن برگزار شد.

در ساخت این پروژه ۱۰۰ نفر از اهالی درکه، شمشک، آبعلی و ولنجک و از علاقه‌مندان به کوهنوردی پیشقدم شدند. هزینه پروژه رقم بالای ۳۵۰ هزار دلار بود و ۲۷ سرمایه گذار خصوصی از جمله بهمن باتمان قلیچ هزینه اجرای آن را متقبل شدند.

در طراحی اولیه پروژه یک اتوبوس هوایی ۱۰۰ نفره هم پیش بینی شده بود. همچنان قرار بود یک خط به شهرستانک هم ایجاد شود. علاوه بر یک قطار دنده ای از ایستگاه ۵ به ایستگاه ۷ درنظر گرفته شده بود تا در مواقع طوفان استفاده شود.

مشخصات تله کابین توچال:

گویا تله کابین توچال دو حادثه داشته است. اولی مربوط به سال ۶۵ است که یک زن جهانگرد سوئدی که به علت توقف تله کابین از درب اضطراری بالای کابین خارج می شود که به علت حرکت مجدد تله کابین سقوط می کند. دوم  آتش سوزی در تاسیسات تله کابین سال ۹۴ که آسیبی به کسی نرساند.

سایت رسمی توچال را می توانید در این نشانی و اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین توچال را در اینجا مشاهده فرمایید.

۲ و ۳ – تله کابین های نمک آبرود (تنها مجموعه تله کابین زوج ایران)

در سال ۱۳۷۲ در نمک آبرود دومین تله کابین کشور راه اندازی شد و ۱۳ سال بعد خط دیگری در کنار آن احداث شد که این تله کابین را به تنها زوج تله کابین های کشور تبدیل کرده است.

خط ۱ تله کابین نمک آبرود در سال ۱۳۷۲ به بهره برداری رسید. این تله کابین در جنوب شرق شهرک نمک آبرود قرار گرفته، دارای دو ایستگاه است و امکان صعود به قله مدوبن را فراهم می آورد.

مشخصات خط ۱ تله کابین نمک آبرود:

با استقبال گردشگران از تله کابین نمک آبرود، خط ۲ در سال ۱۳۸۵ به بهره برداری رسید. خط ۲ نیز دارای دو ایستگاه است و به قله دیو حمام منتهی می شود. در ادامه عکس هایی از مراحل ساخت این پروژه آورده شده است.

مشخصات خط ۲ تله کابین نمک آبرود:

تله کابین نمک آبرود، یکی از امن‌ترین تله کابین های ایران محسوب می‌شود که تاکنون حادثه‌ای در آن رخ نداده است.

سایت رسمی نمک آبرود را می توانید در این نشانی و اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین نمک آبرود را در اینجا مشاهده فرمایید.

۴- تله کابین لاهیجان (تله کابینی در استان گیلان)

تله کابین لاهیجان در سال ۱۳۸۴ شروع به کار کرده و دارای دو ایستگاه است. از آن پس توسط شرکت دوپل مایر اتریش (سازنده تله کابین توچال) و شرکت بام سبز لاهیجان (تله کابین احرار) بهره بردای می شود. به همین دلیل آن را با نام تله کابین احرار نیز می شناسند.

این تله کابین دارای یک ژنراتور حدودا یک تنی است لذا احتمال قطعی برق آن تقریبا صفر است. تله کابین دارای ۲ ایستگاه است که از ایستگاه بام سبز به قله تاج خروس منتهی می شود. ۵ دکل در مسیر عبور این تله کابین قرار دارد و بیشترین فاصله میان دو دکل آن ۶۵۰ متر است. با سوار شدن بر این تله کابین می توان از ارتفاع ۱۰۰ متری مزارع چای لاهیجان را دید. همچنین چشم اندازی از شهر لاهیجان را پیش روی شما قرار می دهد.

مشخصات تله کابین احرار لاهیجان:

نکته جالب اینکه در پایان سال ۱۳۹۹ مزایده ای مبنی بر فروش خط تله کابین احرار با قیمت پایه ۱۰۰ میلیارد تومان منتشر گردید. دو ماه قبل از آن نیز قیمت پایه این پروژه ۱۱۰ میلیارد تومان اعلام شده بود.

اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین احرار لاهیجان را می توانید در اینجا مشاهده فرمایید.

۵- تله کابین رامسر (زیباترین تله کابین)

مطالعات پروژه تله کابین رامسر به عنوان بخشی از مجتمع رفاهی – تفریحی شهر سبز در سال ۱۳۸۳ آغاز گردید و سرانجام تله کابین رامسر در سال ۱۳۸۷ راه اندازی گردید. تله کابین رامسر به قله ایل میلی منتهی می شود که یکی از نزدیکترین ارتفاعات شمال به دریاست و زیبایی بی نظیری را به رخ می کشد.

طراحی و ساخت این تله کابین نیز مانند احرار لاهیجان تسط شرکت دوپل مایر انجام شده است. رامسر دارای دو ایستگاه است که از بام سبز شروع و با عبور از جاده ساحلی، شهربازی، پیست اتومبیل، مزرعه‌های سبز چای، باغ‌های پرتقال و از جنگل مه گرفته به قله زیبای ایل میلی می رسد. گستردگی فضاهای تفریحی، مسیر و چشم انداز زیبا تله کابین رامسر را به جذاب ترین تله کابین کشور مبدل ساخته است.

مشخصات تله کابین رامسر:

در سال ۱۳۹۶ خروج سیم بکسل کابین از روی ریل موجب معلق شدن کابین می شود. با توجه به فعال شدن ترمز اتوماتیک کابین به اندازه ۲ متر به پائین سقوط می کند. این تغییر ارتفاع ناگهانی باعث برخورد مسافران با بدنه و مصدومیت ۷ نفر شد. با توجه به اعتبار شرکت سازنده و بازرسی های ایمنی مداوم، مورد دیگری در این خصوص مشاهده نشده است.

سایت رسمی تله کابین رامسر را می توانید در این نشانی و اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین را در اینجا مشاهده فرمایید.

۶- تله کابین گنج نامه همدان (تله کابینی با دو فراز و فرود)

مطالعات اولیه تله کابین گنجنامه به عنوان بخشی از دهکده گردشگری گنجنامه در سال ۱۳۷۸ آغاز شد. محل آن در انتهای دره عباس‌آباد در ۵ کیلومتری در کنار کتیبه ها و آبشار زیبای گنجنامه است. این تله کابین یکی از پروژه های منحصربه‌فرد در غرب کشور است که در سال ۱۳۸۰ توسط مهندسان آلمانی شروع و در سال ۱۳۸۵ دایر گردید.

تله کابین گنجنامه دارای دو ایستگاه است. در امتداد مسیر از ایستگاه دره  گنجنامه تا ایستگاه دشت میشان (یکی از ارتفاعات سرسبز کوه الوند) دو فراز جذاب و دو فرود هیجان انگیز وجود دارد. این تله کابین با داشتن سیستم دبل چک از امن‌ترین تله کابین های کشور است.

مشخصات تله کابین گنج نامه:

حوادث جانی و مصدومیت در این تله کابین بروز نکرده است ولی در سال ۸۸ به علت سرعت زیاد باد تله کابین متوقف و مسافران محبوس ماندند. در سال های ۹۰، ۹۸ نیز تله کابین چندین ساعت توقف می‎کند و مردم در آن محبوس می‌مانند. در تمام حوادث گردشگران با کمک نیروهای امدادی از کابین خارج شدند.

برخی هواداران محیط زیست معتقدند که راه اندازی این تله کابین موجب باز شدن پای گردشگران بی شمار به طبیعت بکر الوند شده است که در صورت نبود آموزش، آسیب هایی را به همراه دارد.

سایت رسمی دهکده گنجنامه را می توانید در این نشانی و اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین گنجنامه را در اینجا مشاهده فرمایید.

۷- تله کابین صفه اصفهان (هیجان در ارتفاعات اصفهان)

تله کابین صفه اصفهان دارای ۲ خط است. خط نخست به طول ۱۸۰۰ متر از کنار بولینگ صفه آغاز و در ایستگاه گردنه باد پایان می یابد. خط دوم به طول ۷۰۰ متر از گردنه باد به سمت ایستگاه قلعه تاریخی شاهدژ در قله کوه صفه می رسد. این قلعه كه در ارتفاعات كوه صفه اصفهان قرار دارد مربوط به دوره ساسانيان است و به عنوان يك قلعه نظامي براي حفاظت از شهر اصفهان استفاده می شد.

خط اول پروژه در سال ۱۳۸۷ و خط دوم در سال ۱۳۹۳ افتتاح شد. در ساخت این تله کابین نام توسعه مجتمع‌های سیاحتی، فرهنگی و ورزشی سپاهان (شهرداری اصفهان) قید شده وهمچنین در خصوص بازرسی فنی به یک شرکت اتریشی اشاره گردیده است.

مشخصات تله کابین صفه اصفهان:

در سال ۱۴۰۱ رکورد استقبال از تله‌کابین صفه در ۶ سال گذشته شکست شد.

حوادث جانی یا مصدومیت در این تله کابین رخ نداده است در افتتاح خط ۲ در سال ۱۳۹۳ یکی از قرقره‌های تله کابین روی کابین حامل شهردار اصفهان و اعضای شورای شهر سقوط می‌کند اما مصدومی به جا نمی‌گذارد. قبل از آن نیز در سال ۸۸ به علت توقف ناگهانی تله کابین ۸۰ نفر بیش از ۳ ساعت در آن محبوس ماندند.

اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین صفه اصفهان را می توانید در اینجا مشاهده فرمایید.

۸- تله کابین عینالی تبریز (پر شیب ترین تله کابین)

در میان جاذبه‌ طبیعی‌ تبریز امکان ندارد نام عینالی به چشم نخورد. عینالی یا عون بن علی نام کوه و قله در رشته کوه سرخاب است که  حدود ۱۸۰۰ متر ارتفاع دارد. عملیات اجرایی تله‌کابین، در ارتفاعات شمالی تبریز و در کوه عون بن علی (در قالب تفاهم‌نامه‌ای بین ایران و اتاق بازرگانی اسکاندیناوی) در سه فاز در دست اجرا است. فاز اول این پروژه با اعتبار ۱۰۰ میلیارد ریال و به مدت ۹ ماه اجرا شده و در دی ماه سال ۱۳۸۹ به بهره‌برداری رسید.

فاز دوم این پروژه از ارتفاعات عون بن علی تا سد شهید مدنی ادامه پیدا می کند. فاز سوم آن نیز تا ارتفاعات کوه دند (ارتفاع ۲۳۸۱ متر) ادامه خواهد یافت. پس از تکمیل، این پروژه طولانی ترین تله کابین کشور خواهد شد. تمامی تجهیزات و امکانات فنی این پروژه از شرکت دوپل‌مایر اتریش خریداری شده است. در کنار دکل دوم تله کابین صخره‌ای طبیعی و استاندارد وجود دارد که مناسب صخره‌نوردی است. با حرکت تله‌کابین از دکل دوم به سوم، مسافران با عبور از صخره‌ها دید کاملی از شهر دارند.

مشخصات تله کابین عینالی:

در سال ۱۴۰۰ پس از هفت ماه تلاش ایرادات برطرف شده در چندین مرحله بازرسی فنی و در نهایت با هماهنگی سازمان‌ملی استاندارد مجوزهای لازم برای بهره‌برداری تله کابین تبریز صادر شد.

اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین عینالی تبریز را می توانید در اینجا مشاهده فرمایید.

۹- تله کابین حیران (سفری در میان ابرها)

تله کابین حیران در سال ۱۳۹۰ در منطقه نمونه گردشگری در استان گیلان احداث شده است. به علت نزدیکی به اردبیل آن را از دیدنی های اردبیل نیز می دانند. این تله کابین دارای یک خط و دو ایستگاه است و تجهیزات آن از شرکت دوپل‌مایر (Domppelmayer) اتریشی، از تولیدکنندگان مطرح تله کابین در جهان، تهیه شده است. البته کابین‌های این مجموعه ساخت کشور سوئیس هستند.

موقعیت جغرافیایی تله كابین به گونه ای است كه از شمال به قله باستانی شینداند و جمهوری آذربایجان، از غرب به پارك جنگلی فندقلو، از شرق به روستای ونه بین و جاده اصلی آستارا به اردبیل و از جنوب به دهستان حیران و گردنه زیبای آن اشرف دارد.

مشخصات تله کابین حیران:

سایت رسمی تله کابین حیران را می توانید در این نشانی و اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین را در اینجا مشاهده فرمایید.

۱۰- تله کابین میکامال (تله کابینی در ساحل دریا)

تله کابین میکامال کیش، یکی از جدیدترین جاذبه های گردشگری کیش است که در سال ۱۴۰۰ در نزدیکی اسکله تفریحی احداث شده است. بر خلاف سایر تله کابین ها که در دامنه کوه قرار دارند این تله کابین در مسیر افقی خود چشم انداز متفاوتی از خلیج فارس و جزیره کیش را به نمایش می گذارد.

این تله کابین کیفیت بالایی دارد و لرزشی در آن احساس نمی‌شود. پروژه تله کابین میکا مال با هزینه ۲۵۰ میلیارد ریال توسط بخش خصوصی ساخته شده است. طراحی و اجرای این تله کابین زیر نظر شرکت BMF سوئیس انجام شده است و کابین‌های آن توسط استودیو پورشه طراحی شده‌اند. تله‌کابین میکامال از ۹ دکل و ۳ ایستگاه تشکیل شده است. این تله کابین بدون توقف بوده و ایستگاه ابتدا و انتهایی آن، میکامال و اسکله تفریحی بزرگ کیش هستند. در میان این دو ایستگاه میانی جهت چرخش تله کابین تعبیه شده است. تله کابین کیش مجهز به کولر نیست و تنها دارای تهویه است.

مشخصات تله کابین میکامال:

سایت رسمی تله کابین میکامال را می توانید در این نشانی و اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین را در اینجا مشاهده فرمایید.

۱۱- تله کابین سیب لند (سفری به قلب کوهستان)

این تله کابین در دهکده گردشگری سیبلند فیروزکوه، جمعاً در زمینی به مساحت ۴۰۰ هکتار در ۳ سایت جداگانه قرار دارد، که این سایت ها به وسیله خط تله کابین به هم متصل بوده و در سه فاز توسعه پیدا خواهند کرد. در اردیبهشت سال ۱۴۰۰ فاز یک آن شامل دو ایستگاه راه اندازی گردید. دهکده هیجان سیبلند، مبدأ ایستگاه اول تله کابین فیروزکوه است که پس از طی سه کیلومتر به دهکده کوهستان در در ارتفاع ۳۲۰۰ متر می رسد.

در اینجا می توان چشم اندازی هیجان انگیز از قله دماوند داشت. این تله کابین با بهره گیری از مشاوره گروه اتریشی دوپل مایر، ساخته شده است. تله‌کابین شامل سه مدل کابین معمولی، VIP و CIP می‌باشد. کابین CIP صندلی‌هایی مثل کلاس بیزینس هواپیما دارد و کف آن شیشه‌ای است. به دلیل قرارگیری در منطقه کوهستانی و مرتفع بام فیروزکوه، از ارتفاع بسیار بالایی نسبت به سطح دریا برخوردار است که به این لحاظ نیز جز تله کابین های مرتفع دنیا قرار می گیرد.

مشخصات تله کابین سیب لند:

این پروژه سال ۹۷ به دستور دادستان تهران به اتهام زمین‌خواری و کوه‌خواری متوقف شد ولی بعد از سه سال دادگاه نه تنها شرایط خسارت را احراز نکرد، بلکه دستور بازگشایی پروژه را صادر کرد.

سایت رسمی تله کابین سیبلند را می توانید در این نشانی و اطلاعات گردشگری در خصوص تله کابین را در اینجا مشاهده فرمایید.

۱۲- تله کابین کرمان (عبور از جنگل قائم)

شهر کرمان به عنوان اولین شهر در جنوب شرق کشور در بهمن ماه ۱۴۰۲ صاحب تله‌کابین شد. این پروژه با سرمایه‌گذاری شرکت توسعه اقتصاد ملل، در زمینی به مساحت ۵۰ هزار متر مربع و با سرمایه‌گذاری ۷۰۰۰ میلیارد ریالی در تله کابین و ۳۵۰۰ میلیارد ریالی در مجموعه های فرهنگی و تفریحی به صورت رسمی در نوروز ۱۴۰۳ شروع به کار کرده است.

مسیر تله کابین کرمان از سمت گنبد جبلیه شروع می‌شود و از میان جنگل‌های قائم عبور می‌کند تا به بالای کوه صاحب الزمان می‌رود. در بالای تله کابین کرمان امکاناتی مانند رستوران، کافه، پارک، و مسیرهای دوچرخه‌سواری فراهم شده است.